Hapon
| |||||
.svg)
| |||||
Say Hapon e.g. Japan), sakey dalin ed Asia. Wala itan ed amianen a sagur na Dayat na Pasipiko tan asingger ed baybay na Hapon diad sagur, manlapud Dayat na Okhotsk diad norte paonlad Dayat na East China, Dayat na Pilipinas, tan Taiwan diad abalaten. Say Hapon et kabiangan na Ring of Fire, tan walay 14,125 ya isla, ya say limaran manunan isla et say Hokkaido, Honshu ("mainland"), Shikoku, Kyushu, tan Okinawa. Say Tokyo so kabesera tan sankabalegan a syudad na bansa, a tinumbok na Yokohama, Osaka, Nagoya, Sapporo, Fukuoka, Kobe, tan Kyoto.
Say Hapon et nanayam la manlapu la nen Upper Paleolithic (30,000 B.C.). Diad baetan na komapat tan komasiam a siglo, saray panarian na Hapon so nankakasakey ed silong na sakey ya emperador tan say imperial court a walad Heian-kyō. Manlapu la nen koma-12 a siglo, say pakayari ed politika et walad lima na pigaran militar a diktador (shōgun) tan saray feudal lord (daimyō) tan ipapaakseb itan na sakey a klase na manlalaban ya aristokrata (samurai). Kayari na sakey siglo ya guerra sibil, say bansa so pinankakasakey lamet nen 1603 diad silong na Tokugawa shogunate, a nanggawa na isolationist foreign policy. Nen 1854, pinasoot na armada na Estados Unidos so Hapon a manggawa na saray komersyo ed Sagur, a nanresulta ed panampot na shogunate tan impangipawil na empiryo nen 1868. Diad panaon na Meiji, inawat na Empiryo na Hapon so konstitusyon ya inyaplikad sagur tan nansumpal ed programa na industrialization tan modernization. Legan ya ondarakel so militarismo tan kolonisasyon ed arum a bansa, sinakop na Hapon so Tsina nen 1937 tan linmoob ed Sankamundoan a Guerra II bilang sakey ya Axis power nen 1941. Kayarin atalo ed Guerra ed Pasipiko tan duara so impan-bombardamento na atomic bomb, sinmuko so Hapon nen 1945 tan sinakop na saray Aliado ed loob na pitoran taon, tan diad saman et angawat itan na balon konstitusyon.